Академиялық адалдық кодексі

Талдықорған жоғары политехникалық колледжі (бұдан әрі – Колледж) білім беру бағдарламаларының, ғылыми зерттеулердің, сондай-ақ шығармашылық және қолданбалы жобалардың жоғары сапасын қамтамасыз етуге ұмтылып, академиялық адалдық қағидатын сақтауға кепілдік береді

Білім беру бағдарламаларының, ғылыми зерттеулердің, шығармашылық және қолданбалы жобалардың жоғары сапасына колледждің академиялық қоғамдастығының барлық мүшелері бөлісетін Академиялық адалдық мәдениеті жағдайында ғана қол жеткізуге болады.

Академиялық қызмет стандарттарын бұзу колледждің білім беру, зерттеу және шығармашылықтың жоғары стандарттарын ұстанатын білім беру мекемесі ретіндегі беделі мен беделіне нұқсан келтіреді.

Студент Қазақстан Республикасының лайықты азаматы, таңдаған мамандығының кәсіби маманы болуға ұмтылады, шығармашылық тұлғаның ең жақсы қасиеттерін дамытады.

Студент үлкендерге құрметпен қарайды, айналасындағыларға дөрекілік танытпайды және әлеуметтік қорғалмаған адамдарға жанашырлық танытады және мүмкіндігіне қарай оларға қамқорлық жасайды.

Студент-инабаттылық, мәдениет және моральдың үлгісі, ол өнегесіздік көріністеріне шыдамсыз және жыныстық, ұлттық немесе діни белгілері бойынша кемсітушілік көріністеріне жол бермейді.

Студент салауатты өмір салтын ұстанады және зиянды әдеттерден толықтай бас тартады.

Студент колледж дәстүрлерін құрметтеуге ұмтылады, оның мүлкін сақтайды, Студенттер үйіндегі тазалық пен тәртіпті қадағалайды. (жатақхана)

Студент шығармашылық белсенділікті (ғылыми-білім беру, спорттық, көркемдік және т.б.) дамытуға, ТВПТК-ның корпоративтік мәдениеті мен имиджін арттыруға бағытталған кез-келген қызметті қажет және пайдалы деп таниды.

Колледж қабырғасынан тыс студент өзінің Талдықорған жоғары политехникалық колледжінің өкілі екенін және оның абыройы мен қадір-қасиетін түсірмеу үшін бар күшін салатынын әрдайым есте сақтайды.

Студент академиялық адалдықтың барлық түрлерімен күресуді өзінің борышы деп санайды, соның ішінде:

– білімді бақылау рәсімдерінен өту кезінде көшіру және басқа тұлғаларға көмек сұрап жүгіну;

– өз еңбегінің нәтижесі ретінде интернет-ресурстарды қоса алғанда, көлемі бойынша кез келген дайын оқу материалдарын (рефераттар, курстық, бақылау, дипломдық және басқа да жұмыстар) ұсыну;

– жоғары баға алу үшін туыстық немесе қызметтік байланыстарды пайдалану;

– сабаққа қатыспау, кешігу және себепсіз сабақтан қалу.

Студент барлық аталған академиялық жауапсыздықты Қазақстанның болашақ экономикалық, саяси және басқару элитасына лайықты сапалы және бәсекеге қабілетті білім алумен үйлесімсіз деп қарастырады.

  1. Жалпы ережелер

1.1. Колледждің академиялық адалдық кодексі (бұдан әрі-Кодекс) Әкімшілік, оқытушылар, қызметкерлер және студенттер арасында академиялық қызметті жүзеге асыру кезінде қолданылатын этикалық стандарттарды белгілейді.

1.2. Осы Кодекс колледждің академиялық қоғамдастығының барлық мүшелеріне – әкімшілікке, студенттерге, оқытушыларға, қызметкерлерге қолданылады.

  1. Академиялық адалдық принциптері

2.1. Білім беру үдерісінде студенттердің жеке адалдығы мен өз оқуы үшін жауапкершілігін дамытатын негізгі Академиялық адалдық қағидаттары мыналар болып табылады:

– адалдық

– студенттердің бағаланатын және бағаланбайтын жұмыстарды адал, мұқият орындауы.

Адалдықтың негізгі компоненттері-еңбекқорлық пен әдептілік.

– автордың және оның құқықтық мирасқорларының құқықтарын қорғауды жүзеге асыру;

– бағаланатын жұмыстарда басқаның сөзін, ойларын дұрыс беру және ақпарат көздерін көрсету арқылы авторлық құқықтың объектісі болып табылатын туындылардың авторлығын тану және қорғау;

– ашықтық;

– ашық ашықтық, өзара сенім, студенттер, оқытушылар және оларға теңестірілген тұлғалар арасында ақпарат және идеялармен ашық алмасу;

– білім алушылардың құқықтары мен бостандықтарын құрметтеу;

– студенттердің өз пікірлері мен идеяларын еркін білдіру құқығы;

– теңдік;

– әрбір білім алушының осы қағидаларды сақтау жөніндегі міндеті және оларды бұзғаны үшін тең жауапкершілік.

III. Академиялық этиканың жалпы стандарттары

3.1. Колледждің академиялық қоғамдастығы мүшелерінің білім беру, ғылыми және шығармашылық қызметі академиялық еркіндік қағидатын жауапты іске асыруға негізделген.

Бұған, атап айтқанда, мыналар қайшы келеді:

– әр түрлі пікірлерге төзбеушілік;

– кадемиялық өзін-өзі басқаруға қатысу мүмкіндігі туралы ақпараттың болмауы не мұндай мүмкіндікті іске асыруға негізсіз шектеулер белгілеу;

– сынға немесе шағымдарға жауап беру мүмкіндігін негізсіз шектеу.

3.2. Колледждің академиялық қоғамдастық мүшелері арасындағы қарым-қатынас әділдік, өзара құрмет және ынтымақтастық қағидаттарында құрылады.

Көрсетілген қағидаттар, атап айтқанда, мынадай жағдайларда бұзылады:

– колледжде әкімшілік және академиялық шешімдер қабылдау кезінде жасына, нәсіліне / түсіне, ұлтына, жынысына, жыныстық бағдарына, діни немесе өзге де көзқарастарына, ерекше қажеттіліктеріне қарай кемсіту;

– колледждің академиялық қоғамдастық мүшелерінің өз коммуникацияларында тіл тигізу тілін қолдануы;

– жеке антипатияның немесе студенттер арасындағы тұлғааралық келіспеушіліктің әсері;

– студенттер мен оқытушылар туралы құпия ақпаратты жария ету.

  1. Студенттіңоқуіс-әрекетінің этикалық стандарттары

4.1. Студенттің білімін, дағдылары мен қабілеттерін бағалау адал, әділ болуы керек және курс бағдарламасында белгіленген өлшемдерге негізделуі керек.

Студент міндетті:

– бағаланатын және бағаланбайтын жұмыстарды орындау кезінде академиялық адалдықты мүлтіксіз сақтау;

– авторды, шығарманың атауын және бетті көрсете отырып, біреудің сөзі мен ойын жеткізу әдісін қолданыңыз;

– бағаланатын жұмыстардың соңында пайдаланылған әдебиеттер тізімі көрсетіледі;

– сенімді және тиісті ақпарат көздерін пайдалану;

– басқа білім алушыларға өзіндік орындалған бағаланатын жұмысты ұсынбау;

– тапсырмалардың барлық түрлерін өз бетінше орындау;

– тесттерге, жаттығуларға және тапсырмаларға дайын жауаптарды, дайын жазбаша жұмыстарды (эссе, курстық, дипломдық жұмыстар) пайдаланбау);

– емтихандарда шпаргалкаларды, электронды ақпарат және байланыс құралдарын пайдаланбау;

– өзінің дайын жауаптары мен жұмыстарын басқа білім алушыларға бермеу және оқудың адалдығы мен адалдығына күмән келтіретін және басқа білім алушылардың соңғы нәтижелеріне зиян келтіретін мінез-құлыққа жол бермеу.

  1. Ғылымиқызметтіңэтикалық стандарттары

5.1. Колледж студенттері ғылыми қызметті жүзеге асыру кезінде Академиялық адалдық принципін ұстануға міндеттенеді.

Атап айтқанда, ғылыми қызметте Академиялық адалдық қағидатының бұзылуы келесі жағдайларда орын алады:

5.1.1. Қолдан жасау, бұрмалау немесе айла-шарғы жасау (мысалы, жоқ деректерді құру, нәтижелерді жақсарту немесе нашарлату мақсатында бар деректерді түзету).

Жалған, жалған немесе айла-шарғы жасаудың әдеттегі жағдайларына мыналар жатады:

– бағаны, тапсырмаға жауаптарды бағалау нәтижелерін қолдан жасау;

– деректерді қолдан жасау (қосымша жазу, жазу, түзету), яғни зерттеуді орындау кезінде сұрау салуды, сауалнама жүргізуді және басқа әдістерді бақылау өлшемдері мен нәтижелерін жасау;

– басқа білім алушының бағаланатын жұмысын қасақана қолдан жасау немесе бүлдіру;

– нақты адамдардың ғылыми қызметке зияткерлік және/немесе қаржылық үлесін теріске шығару немесе үндемеу.

5.1.2 Эмпирикалық зерттеу деректерін, компьютерлік бағдарламаларды, эмпирикалық материалдар үлгілерін, қолжазбаларды ұрлау немесе қасақана бүлдіру.

5.1.3 Оқытудың үздік нәтижесін алу мақсатында сөз байласу және алдау:

– басқа студент үшін кез-келген бағаланатын жұмысты орындау-басқа студенттердің бағаланатын жұмыстарын есептен шығару;

– бағаланған жұмысты қайта ұсыну, тапсыру;

– бағаланатын жұмыстарды орындамаған, уақтылы орындамаған жағдайда жалған негіздемелер ұсыну;

– топтық жұмыс көзделмеген екі немесе одан да көп студенттердің бағаланатын жұмысты орындауы;

– басқа студенттерге саналы көмек: оған бағаланған жұмысынан жазуға мүмкіндік беру, кеңестер, алдау парақтарын, оқулықтарды пайдалану және т. б.

– өзгелердің бағаланатын жұмыстарын өз жұмыстары ретінде ұсыну.

5.1.4 Плагиат, яғни идеяларды, деректерді немесе мәтіндерді олардың авторлығын көрсетпей беру, яғни басқа адамдардың идеяларын өздері ретінде ұсыну. Плагиат әртүрлі нысандарда көрінуі мүмкін:

– тиісті тыныс белгілерін (тырнақшаларды) пайдаланбай және/немесе көзді көрсетпей-ақ, дереккөзге сілтеме жасау;

– көзді көрсетпей-ақ қайта жазу;

– біреудің идеяларын немесе дәлелдерін авторға сілтеме жасамай қолдану;

– дос немесе басқа студент толық немесе ішінара жазған жазбаша жұмысты ұсыну;

– Интернеттен алынған курстық / дипломдық жұмысты ұсыну;

– басқа курс үшін тапсырма ретінде орындалған курстық жұмысты ұсыну.

Құрастырған:      тәрбие бөлімінің өкілдері